تاریخچه
ایده احداث مسجد جامع نمونه در اوایل دهه ۱۳۷۰ خورشیدی، در پی گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت محلههای شرقی شهر تبریز شکل گرفت. در آن زمان، کمبود یک مسجد جامع با ظرفیت بالا و امکانات فرهنگی در این منطقه کاملاً محسوس بود. جمعی از روحانیون، خیرین و معتمدین محل، به رهبری حجتالاسلام والمسلمین حاج آقا علیاکبر رضوی، طرح احداث یک مسجد مدرن و چندمنظوره را مطرح کردند. پس از مطالعات اولیه، زمین ۷۵۰۰ مترمربعی در اختیار ستاد احداث مسجد قرار گرفت، که بخشی از آن توسط خانوادهای واقف و بخشی دیگر توسط شهرداری منطقه اهدا شد.
عملیات عمرانی :
عملیات عمرانی مسجد جامع نمونه رسماً در سال ۱۳۷۶ آغاز شد. نخستین مرحله، شامل پیریزی، اسکلتسازی و احداث شبستان اصلی بود که با مشارکت گسترده مردم و حمایت مالی نهادهای دینی تا سال ۱۳۸۰ به اتمام رسید. همزمان با پیشرفت ساخت شبستان، طراحی گنبد اصلی آغاز شد. این گنبد با ارتفاع ۲۸ متر و قطر داخلی ۱۶ متر، به سبک گنبدهای تیموری و با الهام از مسجد شیخ لطفالله، توسط استادکاران سنتی اصفهانی اجرا گردید.
هنر اسلامی در خدمت مسجد :
در سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴، دو مناره بلند با ارتفاع ۳۵ متر، ایوان ورودی شمالی و محراب سنگتراشیشده، با تزئینات مقرنس، معرق و کتیبهنویسی قرآنی به مسجد افزوده شد. همزمان، کاشیکاریهای فیروزهای و لاجوردی صحن و ایوانها توسط هنرمندان تبریزی آغاز شد که بیش از ۴ سال به طول انجامید. محراب اصلی مسجد با سنگ مرمر سفید و منبتکاری چوبی تزئین شد که از ظرافتهای هنری کمنظیری در منطقه برخوردار است.
مراکز آموزشی :
در دهه ۱۳۹۰، با توسعه نقشهای فرهنگی مسجد، بخشهای جدیدی چون کتابخانه تخصصی قرآن و علوم اسلامی، مرکز آموزش حفظ و تفسیر قرآن، سالن اجتماعات چندمنظوره با ظرفیت ۳۰۰ نفر، و یک مرکز مشاوره دینی و خانوادگی به مجموعه افزوده شد. این مسجد همچنین بهعنوان پایگاه دائمی برنامههای مذهبی مناسبتی، نظیر مراسمهای محرم و صفر، جشنهای ولادت، نماز عیدین و جلسات پرسش و پاسخ اعتقادی فعالیت میکند.
از ویژگیهای مهم مسجد جامع نمونه، بهرهگیری همزمان از معماری سنتی ایرانی ـ اسلامی و تجهیزات مدرن مانند سیستم صوتی ـ تصویری، سامانه گرمایش و سرمایش مرکزی، و فضای سبز طراحیشده برای خانوادههاست. در سال ۱۳۹۸، با راهاندازی وبسایت رسمی و پلتفرم آموزش مجازی، مسجد وارد فضای دیجیتال شد و کلاسها، خطبهها و مراسمها بهصورت آنلاین برای عموم در دسترس قرار گرفت.
همه با هم برای کمک به امت اسلامی :
در دوران شیوع کرونا، مسجد جامع نمونه نهتنها به مرکز توزیع کمکهای معیشتی و بهداشتی تبدیل شد، بلکه با برگزاری نماز جماعت در فضای باز، رعایت دقیق دستورالعملهای بهداشتی و برگزاری مراسم محدود مجازی، الگوی موفقی از مدیریت بحران دینی ارائه داد.
همیشه با شما :
تا امروز، مسجد جامع نمونه با جذب دهها روحانی، قاری، مربی فرهنگی، و صدها نمازگزار و مراجعهکننده روزانه، بهعنوان یکی از مساجد شاخص و نمونه در سطح کشور شناخته میشود. بسیاری از پژوهشگران معماری و دینپژوهان، این مسجد را نمونهای معاصر از تلفیق ایمان، هنر، دانش و مشارکت اجتماعی میدانند.
